"Podróż do miasta świateł"

Autor: Małgorzata Gutowska-Adamczyk
Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Rok wydania: 2012

Ostatnio mam niezwykłe szczęście do książek. Żadnych rozczarowań, żadnego marudzenia. Wiodę sobie spokojne, czytelnicze życie. Nie rzucam książkami o ściany, nie psioczę, nie krzyczę, nie wznoszę oczu do nieba ze słowami: „Boże, widzisz, a nie grzmisz!”
Krótko mówiąc, jest naprawdę dobrze.

Na „Podróż do miasta świateł” czekałam kilka miesięcy. Wierciłam się, marzyłam i obgryzałam paznokcie ze zniecierpliwienia. Warto było.

Pierwszy raz poznałam ją w Cieciórce, w posiadłości Radziewiczów jako piękną, rudowłosą, trzydziestoletnią pannę. Podobno była malarką, dość znaną w tej swojej Francji. Ale kto by jej wierzył! Była wolna i niezależna. Dziwna. Ostentacyjnie paliła papierosy, jeździła konno „po męsku”, sprzeczała się z mężczyznami, a nawet nosiła spodnie! Fascynowała. Potrafiła omotać swoim urokiem samego hrabiego Tomasza, uzależnić go od siebie niczym heroina, a potem… porzucić.
Róża z Wolskich.

Małgorzata Gutowska-Adamczyk zabiera nas w podróż śladami tej intrygującej kobiety. Odkrywa jej przeszłość, nawiązuje do dalszych losów. Kim naprawdę była Róża? Czy tylko emancypantką, skandalistką, pożeraczką męskich serc? Jakie wydarzenia ukształtowały osobowość pięknej malarki?

Paryż. Tłoczne ulice, powozy, gwar. Malarze, pisarze, politycy, dostojne kurtyzany. Moda, szyk i zabawa. Miłość i sztuka. Z uroczych, wykwintnych kawiarni niosą się śmiechy.
Po paryskim trotuarze niepewnym, lecz szybkim krokiem podąża kobieta w czarnej, skromnej sukni. Za rękę trzyma małą dziewczynkę o płomiennych, tycjanowskich lokach. Dziewczynka przystaje, z niemałym przestrachem, pośpiesznie, próbuje zawiązać sznurówki od sfatygowanego trzewika.
 „Quelle jolie fillette”* – słyszy. Jeszcze nie wie, że te słowa będą miały wpływ na całe jej przyszłe życie…

Niema dziewczynka i apodyktyczna, zaborcza matka próbująca odnaleźć się w przepychu miasta świateł. Konwenanse, sztywne, polskie zasady i beztroska Paryża. Cnotliwe życie przy boku męża i wolność, zabawa, sztuka. A w końcu On – mężczyzna. Roger de Vallenord.

Małgorzata Gutowska-Adamczyk, niczym własna bohaterka namalowała, piękny obraz.
Obraz dziewiętnastowiecznego Paryża, miasta w czasie swojej świetności. To obraz bardzo plastyczny i żywy, niesamowicie oddziałujący na wyobraźnię. Przyczyniła się do tego mnogość cudownych, nienudnych opisów okraszonych ciekawymi szczegółami, realizm i niezwykła umiejętność opowiadania. Już od pierwszych stron czuć, że Autorkę włożyła w tę powieść całe swoje serce i poświęciła wiele czasu. 

Nie tylko Róża jest godna uwagi, choć to ona odgrywa największą rolę. Akcja, tak jak w „Cukierni Pod Amorem”, biegnie dwutorowo. Współczesność przeplata się z przeszłością. Dzięki Autorce mogłam wrócić do Gutowa, wstąpić do znajomej cukierni i odwiedzić pałac w Zajezierzycach. Już wiem, co teraz robi Iga, jak potoczyły się losy Waldemara i Heleny oraz Adama i Celiny. Poznałam także sympatyczną Ninę – historyka sztuki. Nina wraz z Igą szuka przyczyn tajemniczych zaginięć obrazów Rose de Vallenord, poznaje pewnego przystojnego mężczyznę i zmaga się z absurdalnymi kaprysami własnej matki…

Paryż, miłość, sztuka, belle epoque… - główne tematy powieści? Bynajmniej. Są one ważne i nieodłączne, jednak „Podróż do miasta świateł” to przede wszystkim opowieść o relacjach między matkami i córkami. O miłości, lecz tej matczynej, najsilniejszej, ale często… toksycznej. Krystyna i Irena kochały za mocno. Niewątpliwie chciały dla swoich córek jak najlepiej. Czy widziały, że je krzywdzą? Wątpię. Autorka skłania do refleksji. Zadaje pytania: „jaką jesteś matką?” lub „jaką jesteś córką?”.

Małgorzata Gutowska-Adamczyk po raz kolejny pokazała klasę. „Podróż do miasta świateł” to powieść, która zachwyca piękną polszczyzną, interesującymi detalami, starannie dopracowaną, wciągającą fabułą i całym szeregiem pełnokrwistych bohaterów.  Książka, która traktuje o ważnych sprawach, jest napisana z wielkim wyczuciem i kunsztem literackim. Historia Róży z Wolskich oderwała mnie od rzeczywistości na kilka dobrych godzin i już na zawsze zakorzeniła się w moim sercu.
 Z niecierpliwością czekam na kolejną część i mam cichą nadzieję, że wbrew planom ta niezwykła podróż nie zakończy się wraz z drugim tomem.

* Jaka śliczna dziewczynka (fr.)